Vergi Mevzuatı Açısından Barter
Vergi mevzuatı açısından barter konusuna değinen Çukurova Üniv. Kozan Meslek Yüksek Okulu’ndan Yrd. Doç. Dr. Zeynep HATUNOĞLU ile Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğr. Gör. Mesut BİLGİNER yayınladıkları “Vergi ve Muhasebe Uygulamaları Açısından Barter” konulu makalede Bu kapsam içerisinde barter; Kurumlar Vergisi Kanunu (KVK), Gelir Vergisi
Kanunu (GVK), Katma Değer Vergisi Kanunu (KDVK) ve Damga Vergisi Kanunu
(DVK) açısından ele aldıkların açıklayarak şu ifadelere yer verdiler:
“Kurumlar Vergisi Kanunu Açısından Barter
Sermaye şirketi statüsünde kurulabilen barter şirketleri, Kurumlar Vergisi mükellefi olduklarından ve barter sistemi içerisinde gerçekleştirilen işlemler için herhangi bir istisna söz konusu olmadığından, barter şirketlerinin elde ettikleri ticari kazanç, kurum kazancı olarak vergilendirilmektedir(Erkan, 2000: 91).
Gelir Vergisi Kanunu Açısından Barter
Gelir Vergisi Kanunu’nun 37.maddesinde, “her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar, ticari kazançtır” denilmektedir. Bu sebeple, sistem dahilinde mal satanlar, satışlardan elde ettikleri kazançlardan, barter şirketi ise elde ettiği % 2 – % 5 oranındaki komisyondan ve yıllık barter aidatından dolayı vergiye tabi olacaktır (Sürmen ve Kaya, 2001: 135). Buna karşılık söz konusu komisyon ve aidatları ödeyen üyeler ise, ödedikleri tutarları ticari kazancın tespitinde indirilebilir gider olarak kayıtlara intikal ettirilebileceklerdir (Erkan, 2000: 91).
Katma Değer Vergisi Kanunu Açısından Barter
Katma Değer Vergisi Kanunu (KDVK)’nun 1. maddesinde “Türkiye’de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler’in Katma Değer Vergisi’ne tabi olduğu belirtilmektedir. Aynı kanunun 2.maddesinde ise “teslim, bir mal üzerinde tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesi” olarak tanımlanmaktadır.Yine aynı maddenin son bendinde ise “trampa iki ayrı teslim hükmündedir” denilmesi suretiyle barter işlemlerinde de her iki tarafın, alıcı ve satıcının, yaptıkları işlemlerin KDV’sine konuolduğu belirtilmiştir. Buna bağlı olarak barter şirketinin aldığı komisyon da katma değer vergisine tabi olmaktadır (Sürmen ve Kaya, 2001: 135).
Yine KDVK’ nun 26.maddesinde “bedelin döviz ile hesaplanması halinde döviz, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği andaki cari kur üzerinden Türk Lirasına çevrilir” denilmektedir. Bu sebeple, Türkiye’deki barter şirketlerinin barter işlemlerinde kullanıldığı dolar veya diğer konvertibl paraların TC Merkez Bankası tarafından belirlenen ve Resmi Gazete’de günlük olarak yayınlanan kurlar üzerinden kayıtlara intikal ettirilmesi gerekmektedir (Erkan, 2000: 97).
Damga Vergisi Kanunu Açısından Barter
Damga Vergisi Kanunu (DVK)’ nun 1. maddesine göre kişi veya kurumların düzenlediği kağıtlar nitelikleri itibarıyla DVK’ nun da öngörülere uygun olması, DVK’na ekli 1 sayılı Tablo’da yer alması ve kağıtların Türkiye’de düzenlenmiş olması veya Türkiye’deki hükümlerden faydalanmış olması halinde Damga Vergisi’ne konu edilmektedir. Bu sebeple barter genel üyelik sözleşmesi ve ek sözleşme ile varsa kefalet sözleşmesi Damga Vergisine tabi tutulacak, buna karşılık arz ve talep listesi, barter çeki, arz ve talep bildirim formları ise damga vergisine tabi tutulmayacaktır (Sürmen ve Kaya, 2001: 135 ; Erkan, 2001:101).”
Vergi Mevzuatı Açısından Barter
Vergi mevzuatı açısından barter konusuna değinen Çukurova Üniv. Kozan Meslek Yüksek Okulu’ndan Yrd. Doç. Dr. Zeynep HATUNOĞLU ile Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğr. Gör. Mesut BİLGİNER yayınladıkları “Vergi ve Muhasebe Uygulamaları Açısından Barter” konulu makalede Bu kapsam içerisinde barter; Kurumlar Vergisi Kanunu (KVK), Gelir Vergisi
Kanunu (GVK), Katma Değer Vergisi Kanunu (KDVK) ve Damga Vergisi Kanunu
(DVK) açısından ele aldıkların açıklayarak şu ifadelere yer verdiler:
“Kurumlar Vergisi Kanunu Açısından Barter
Sermaye şirketi statüsünde kurulabilen barter şirketleri, Kurumlar Vergisi mükellefi olduklarından ve barter sistemi içerisinde gerçekleştirilen işlemler için herhangi bir istisna söz konusu olmadığından, barter şirketlerinin elde ettikleri ticari kazanç, kurum kazancı olarak vergilendirilmektedir(Erkan, 2000: 91).
Gelir Vergisi Kanunu Açısından Barter
Gelir Vergisi Kanunu’nun 37.maddesinde, “her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar, ticari kazançtır” denilmektedir. Bu sebeple, sistem dahilinde mal satanlar, satışlardan elde ettikleri kazançlardan, barter şirketi ise elde ettiği % 2 – % 5 oranındaki komisyondan ve yıllık barter aidatından dolayı vergiye tabi olacaktır (Sürmen ve Kaya, 2001: 135). Buna karşılık söz konusu komisyon ve aidatları ödeyen üyeler ise, ödedikleri tutarları ticari kazancın tespitinde indirilebilir gider olarak kayıtlara intikal ettirilebileceklerdir (Erkan, 2000: 91).
Katma Değer Vergisi Kanunu Açısından Barter
Katma Değer Vergisi Kanunu (KDVK)’nun 1. maddesinde “Türkiye’de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler’in Katma Değer Vergisi’ne tabi olduğu belirtilmektedir. Aynı kanunun 2.maddesinde ise “teslim, bir mal üzerinde tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesi” olarak tanımlanmaktadır.Yine aynı maddenin son bendinde ise “trampa iki ayrı teslim hükmündedir” denilmesi suretiyle barter işlemlerinde de her iki tarafın, alıcı ve satıcının, yaptıkları işlemlerin KDV’sine konuolduğu belirtilmiştir. Buna bağlı olarak barter şirketinin aldığı komisyon da katma değer vergisine tabi olmaktadır (Sürmen ve Kaya, 2001: 135).
Yine KDVK’ nun 26.maddesinde “bedelin döviz ile hesaplanması halinde döviz, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği andaki cari kur üzerinden Türk Lirasına çevrilir” denilmektedir. Bu sebeple, Türkiye’deki barter şirketlerinin barter işlemlerinde kullanıldığı dolar veya diğer konvertibl paraların TC Merkez Bankası tarafından belirlenen ve Resmi Gazete’de günlük olarak yayınlanan kurlar üzerinden kayıtlara intikal ettirilmesi gerekmektedir (Erkan, 2000: 97).
Damga Vergisi Kanunu Açısından Barter
Damga Vergisi Kanunu (DVK)’ nun 1. maddesine göre kişi veya kurumların düzenlediği kağıtlar nitelikleri itibarıyla DVK’ nun da öngörülere uygun olması, DVK’na ekli 1 sayılı Tablo’da yer alması ve kağıtların Türkiye’de düzenlenmiş olması veya Türkiye’deki hükümlerden faydalanmış olması halinde Damga Vergisi’ne konu edilmektedir. Bu sebeple barter genel üyelik sözleşmesi ve ek sözleşme ile varsa kefalet sözleşmesi Damga Vergisine tabi tutulacak, buna karşılık arz ve talep listesi, barter çeki, arz ve talep bildirim formları ise damga vergisine tabi tutulmayacaktır (Sürmen ve Kaya, 2001: 135 ; Erkan, 2001:101).”